Ngữ Pháp Chân Kinh N3/ Phân biệt は・が

JLPT Ngữ Pháp Chân Kinh

Tác giả Diep Anh Dao   

Sự khác biệt giữa ～は・～が, chung quy có thể tóm gọn trong hai chữ Nặng/nhẹ

Cùng đều dùng để chỉ về đối tượng đang đề cập. Nhưng Nặng là は, nhẹ là が !

Vậy thế nào là nặng và thế nào là nhẹ?

Ví dụ

Khi bạn muốn nói

Quyển sách mà tác giả ấy viết rằng thì là mà hay.

Vậy trong câu này, giữa quyển sách với tác giả, cái nào nặng hơn cái nào nhẹ hơn?

Đối tượng bạn đang muốn đề cập để mô tả rằng nó thú vị là “quyển sách”, không phải đang muốn tả ông tác giả. Vậy nên trong câu này, quyển sách “nặng” hơn tác giả.

Và tác giả sẽ là が, và quyển sách là は.

= あの作家が書いた本はおもしろい。

Các trường hợp sau đây sẽ được cho là “nặng” và đi với は

(1) Khi bạn muốn làm nặng vấn đề.

Vi dụ

Chuyện KẾT HÔN với cái NGƯỜI ĐÓ ấy hả, miễn đi, tôi không nghĩ tới.

Nếu bạn muốn làm nặng cái chuyện kết hôn, và với cái người đó đó thì bạn chém は vô hai đối tượng để diễn tả độ bất mãn, miễn cưỡng.

= あの人とは結婚しようとは思わない。

(2) Khi bạn muốn so sánh 2 đối tượng A và B

Khi bạn so sánh 2 đối tượng, đương nhiên để hiệu quả bạn phải làm nặng kí các đối tượng để hình ảnh chúng trở nên sống động rõ nét, qua đó nét tương phản cũng dễ bề hiện ra.

Vì vậy, khi so sánh thì は xuất hiện.

外ではコートを着きますが、部屋の中では脱ぎます。

= Bên ngoài thì mặc áo khoác, nhưng trong nhà thì cởi áo ra.

Vì は làm nặng 外 và 中 nên sẽ hiện lên 2 đối tượng so sánh sống động rõ nét, bên trong thì thế này, bên ngoài thì thế kia.

(3) Khi đề tài bạn đã giới thiệu sơ qua 1 lần, xong giờ muốn nhắc đến nó lại. Lúc này bạn làm nặng nó lại bằng は.

Đề tài lúc lần đầu giới thiệu thì nhẹ nhàng thôi bằng が. Sau này muốn nhắc lại nó thi làm nặng nó bằng は.

Vi dụ

むかし、ある村にたろうという若者が住んでいた。たろうはとても貧乏だった。

= Ngày xửa ngày xưa, ở một làng nọ, có một người tên là Taro sinh sống. Taro rất là nghèo.

Các trường hợp sau đây sẽ được cho là nhẹ và được làm nhẹ bằng が

(1) Như trên, khi bạn đề cập đến đề tài lần đầu tiên trong câu chuyện.

Lần đầu tiên giới thiệu đề tài thì nên nhẹ nhàng phơn phớt thôi, không nên làm căng thẳng vấn đề. Do đó が phát huy tác dụng làm nhẹ.

Ví dụ

昔、ある村にたろうという若者が住んでいた。

= Ngày xửa ngày xưa ở một làng nọ, có một chàng Ta ro sinh sống.

(2) Khi đối tượng là bổ nghĩa thêm cho một danh từ

Vd:

その作家が書いた本

= Quyển sách mà tác giả đó viết

本 là danh từ chính nhưng được bổ nghĩa lê thê bởi một cụm chủ vị. Thì cụm chủ vị bổ nghĩa thêm cho danh từ chính đi với が.

Cụm này có 2 đối tượng đang đề cập, là sách và tác giả. Nhưng cái nặng hơn là quyển sách, còn tác giả là nhẹ hơn, chỉ đế làm rõ quyến sách thôi.

Vì vậy tác giả là đối tượng bổ nghĩa thêm được làm nhẹ bằng が, còn quyển sách nặng hơn nên được làm nặng bằng は.

あの作家が書いた本はおもしろうです。

= Quyển sách mà tác giả ấy viết trông thú vị.

Tuy nhiên …

Có những trường hợp không phân biệt nặng nhẹ vẫn phải dùng が.

Tiếng Nhật mà, lúc nào chả phức tạp !

Vi vậy khi luyện công phần này, chúng ta nên nhớ:

は・が nằm trong 2 chữ nặng nhẹ” cộng một số trường hợp bất kể nặng nhẹ vẫn dùng が.

1/ Đó là các hiện tượng tự nhiên

Ví dụ với các hiện tượng tự nhiên, như hoa nở, gió thổi, nước chảy mây trôi. Chỗ này làが。

風がふく

= Gió thổi

2/ Đó là nói về chủ ngữ trong mệnh đề thời gian/ điều kiện/lí do .

Ví dụ

Khi A san đến, cho anh ấy xem cái này.

A san là đối tượng trong mệnh đề thời gian “Khi” nên sau A san sẽ là が.

Aさんが来たら、この書類を見せよ。

Luyện tập ～は hay ～が

(1)ひさしぶりに公園を散歩した。さくら（は・が）とても美しかった。

(2) 明日、首相（は・が）この市にくる.　首相は、～～

Follow tác giả Diep Anh Dao tại
https://www.facebook.com/daoanh.diep.716
https://www.youtube.com/c/hanasakiacademy
https://www.kobo.com/ww/en/ebook/ngu-phap-chan-kinh-tieng-nhat-n3