JLPT Ngữ Pháp Chân Kinh
Tác giả Diep Anh Dao
Ta đã biết, trợ từ に và trợ từ で đều dùng đế ám chỉ danh từ trước nó là nơi chốn.
～に、～で, tiếng Việt có thể dịch là “Tại ~”
Ví dụ、
-
Trường học に、～ = Tại trường học
-
Trường học で、～ = cũng là tại trường học.
Và ta biết thêm rằng cái phân biệt trợ từ に và trợ từ で là động từ của câu.
-
Nếu “Ăn tại trường“, ta dùng
= “Trường で 食べる”.
Vì “ăn” được tính là động từ hành động.
-
Nếu “Ở tại trường“, thì ta dùng
＝Trườngにいる”.
Vì ở (いる) không phải là động từ hành động. (Mà nó là động từ trạng thái chỉ sự tồn tại）
Điều này hoàn toàn đúng. Nhưng ngang trái là ở đây.
a/ Viết tên tại đây.
Với động từ 書く thì sẽ là で hay に?
Và sẽ là
ここで名前を書く. Hay
ここに名前を書く ?
Nếu luận theo quy tắc trên mà xét cái động từ để phân định に hay で. Động từ ở đây rõ là 書く = viết. Viết là một động từ hoạt động. Vậy ăn chắc là で rồi.
Vậy mà… ngang trái một điều, “Viết ở đây” lại là “に” @@
ここに書く= Viết ở đây
Chưa hết, đến câu
b/Làm mất bóp tại trường
Thì lại tính làm thao, là で hay に?
Và sẽ là
Trường で財布をなくした. Hay
Trường に財布をなくした?
Nếu ta bị sai ở câu “Viết ở đây” thì ta sẽ dễ thêm cho mình 1 logic :
Viết tại đây là viết lên cái vị trí này, nên nó là に.
Vậy Mất bóp tại trường là mất tại cái vị trí này nên cũng là に.
Nhưng mà…
Lại ngang trái, “Mất bóp tại trường” là
= 学校で財布をなくした.
Ngang trái làm sao! Ở đâu có ngang trái thì ờ đó cần đục đào thêm chỗ đó cho đíp.
Khác biệt của trợ từ ～にvà ～で(đíp version)
-
Trợ từ に thiên về nơi chốn, nhưng là ở ý nghĩa chỉ 1 vị trí cho đối tượng “tại vị” sau hành động (tức, đối tượng sẽ dính ở vị trí đó).
-
Trợ từ で thiên về nơi chốn, ở ý nghĩa là 1 không gian cho hành động xảy ra.
Ví dụ
a/Viết tên tại đây
=ここに名前を書く
Bởi vì sau hành động viết thì đối tượng của hành động “viết” là “tên”、 sẽ tại vị an tọa tại tờ giấy đó. Cái tên dính vào vị trí đó.
b/Quên sách ở trường. Là に hayで？
Là に luôn, vì sau hành động quên (忘れる), quyển sách có vị trí tại vì hẳn hoi, nó nằm ở trường.
学校に本を忘れる。
= Quên sách ở trường
Ta không được dùng で
学校で本を忘れる.X
Thế…
Đánh mất ví tại trường. Là に hay で ?
Ca này hơi nặng. Nhưng có thể hiểu là sau khi đánh mất ví thì ví mất tiêu, không có vị trí xác định cho nó tại vị nên không thể に được. Mà không に thì で thôi 🙂
学校で財布をなくした。
= Đánh mất ví tại trường
Thế nên, nếu gặp các câu có động từ hành động có tân ngữ, và bắt ta chọn に hay で. Thì ta nên cẩn thận, xem xét xem sau hành động thì tân ngữ hay chủ thể có một vị trí để an tọa hay không.
Nếu có là に. Nếu ko có thì で.
Ví dụ
a/ Biết chuyện thì đậu tại nhà.
= 家で合格を知っていた。
ĐT là “biết” = 知る. Đối tượng của biết là 合格= chuyện thi đậu.
Chuyện thi đậu là một đốỉ tượng trừu tượng không cần có 1 vị trí vật lý. Nên không phải に ở đây.
Không にthì で thôi.
= 家で合格を知っていた。
Trợ từ で ở đây chỉ ý ” nhà là không gian cho chuyện biết thi đậu xảy ra”.
b/Mua cái ví tại siêu thị
= 財布をスーパで買う。
Đối tượng của hành động “mua” là “cái ví.
Sau hành động “mua” thì cái ví đâu còn ở siêu thị (nó phải ở trong người bạn chứ) nên không にđược.
Mà trợ từ で dùng ở đây để chỉ ra “1 không gian cho hành động mua bán được diễn ra”.
Follow tác giả Diep Anh Dao tại
https://www.facebook.com/daoanh.diep.716
https://www.youtube.com/c/hanasakiacademy
https://www.kobo.com/ww/en/ebook/ngu-phap-chan-kinh-tieng-nhat-n3
Mời các bạn xem video hướng dẫn phân biệt trợ từ ni và trợ từ de của Sensei Diep Anh Dao như sau:
(Còn rất nhiều bài giảng và video cực hay cực dễ hiểu của Sensei Diep Anh Dao, mời các bạn đăng kí và theo dõi kênh Youtube và Facebook của tác giả Diep Anh Dao nhé !)
Be First to Comment